11:10 17.03.2023 653

Heydər Əliyev Banişevskini necə xilas etdi?

(Yazı "Uşaq və gənclərin fiziki və mənəvi inkişafı” mövzusu üzrə hazırlanıb)

Azərbaycanın idman ölkəsi kimi tanınmasında ümummilli lider, mərhum prezident Heydər Əliyevin rolu danılmazdır. İdman infrastrukturlarının bir çoxunun təməli onun hələ respublikaya başçılıq etdiyi min doqquz yüz altmış-yetmişinci illərdən qoyulmuşdu. Məhz o illərdə idmanın maddi-texniki bazasının yaradılması üçün çox iş görülmüşdü. Bir çox idman kompleksləri, qurğuları, zalları tikilmiş, meydançalar salınmış, böyük idman-sağlamlıq mərkəzləri yaradılmışdı... 

İdmanın digər sahələrində olduğu kimi, futbol səhəsində də Heydər Əliyevin xidmətləri qeyd olunmalıdır. Təsadüfi deyil ki, Heydər Əliyevin sovet dövründə Azərbaycan futbolu üçün etdikləri nəinki Azərbaycanda, hətta ölkəmizdən kənarda da xatırlanır. Hətta bunu qısqanclıqla yada salanlar da var. O vaxt Azərbaycanı ümumittifaq yarışında təmsil edən "Neftçi"nin 1966-cı ildə bürünc medal qazanmasını Əliyevin flaqmana hami durması ilə izah etməyə çalışırlar. Nəticə etibarilə bunu vurğulayıb "Neftçi"nin ovaxtkı uğuruna kölgə salmaq istəməzdik. Bununla belə, Heydər Əliyevin bir dəfə "ağ-qaralar"ı böyük bəladan, ağır sanksiyadan xilas etməsi faktdır.

İllər əvvəl Rusiyanın “Soverşenno sekretno” (“Tam məxfi”) qəzetində bununla bağlı işıq üzü görən yazıya əsasən, söhbət 1970/71 mövsümündən gedir. Oktyabrın 8-də isə Rostov-na-Donu şəhərində keçirilən, yerli OİK-lə matç zamanı futbol meydanında oyunçuların, hakimlərin və milis işçilərinin iştirakı ilə dava düşüb. Bakılıların qolkiperi Sergey Kramerenko qapısını tərk edərək baş hakimin (Yuriy Balıkin) üzərinə hücum çəkib və onun sifətinə zərbə endirib. Kapitan Anatoliy Banişevski isə “Neftçi”nin oyunçularına meydanı tərk etməyə çağırıb. Kütləvi dava-dalaşın qarşısını almaq üçün milis meydana daxil olub. Baş verənlərdən sonra SSRİ Futbol Federasiyası qərara alıb ki, “Neftçi” birincilikdən xaric edilsin, qalan 3 oyunda kluba məğlubiyyət verilsin və həmçinin Banişevski bir illik, Kramarenko 3 illik diskvalifikasiyaya məruz qalsın. Bu qərarı SSRİ İdman Komitəsinin kollegiyası təsdiqləməli idi. Ancaq...


O vaxt Azərbaycan Kommunist Partiyasının Mərkəzi Komitəsinin birinci katibi olan Heydər Əliyev rəsmi Moskvaya məlumat verib ki, “Neftçi”nin güclülər dəstəsindən kənarlaşdırılması sosial partlayışa gətirib çıxara bilər. Əliyevin müraciətində deyilirdi: “Respublika əhalisi arasında, xüsusilə də gənclərdə, güclü narazılıq baş qaldırıb ki, arzuolunmaz nəticələrə gətirib çıxara bilər... Etiraz əlaməti olaraq, Neft Daşlarında bəzi fəhlələr işə çıxmaqdan boyun qaçırıb”.
Nəticədə böyük sanksiyadan qurtulan klub çempionat oyunlarını sona qədər keçirib, Banişevski isə diskvalifikasiya olunsa da, cəzası şərti olub.

“Neftçi”nin rəsmi saytında həmin mövsümün hadisələri belə qeyd olunub: “Heç kim 1971-ci ildə “Neftçi”nin başına gətirilənləri unutmayıb. Xoşbəxlikdən, onda Azərbaycan futbolunun köməyinə böyük nüfuza malik şəxsiyyət, cənab Heydər Əliyev gəldi. Futbol Federasiyası hətta “Neftçi”nin birinci dəstəyə göndərilməsi haqda qərar da çıxarmışdı. Amma heç vaxt xalqını darda qoymayan, ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin vaxtında işə qarışması bu böyük ədalətsizliyin qarşısını almış oldu”.

Müstəqillik dövründə də mərhum prezidentin futbola diqqət və qayğısı qeyd olunmalıdır. Ümummilli liderlə bağlı ən yaddaqalan hadisə onun 31 avqust 1996-cı ildə, DÇ-1998-in seçmə mərhələsi çərçivəsində Bakıdakı Tofiq Bəhramov adına Respublika Stadionunda baş tutan Azərbaycan - İsveçrə futbol oyununu stadiondan canlı izləməsidir. Təxminən 20-ci dəqiqədə oyuna baxmağa gələn Azərbaycan prezidenti matçı təxminən 30-32 dəqiqə izləyib. Görüş Kazbek Tuayevin rəhbərliyi altında çıxış edən Azərbaycanın sensasiyalı qələbəsi ilə nəticələnib — 1:0. Vidadi Rzayevin 26-cı dəqiqədə vurduğu yeganə qol millimizə tarixi qələbə qazandırıb. Belə ki, bu qələbə futbol üzrə Azərbaycan yığmasının rəsmi görüşlərdə qazandığı ilk qələbə kimi tarixə düşüb. Maraqlıdır ki, yığmamız qələbə qolunu ümummilli lider oyunu izlədiyi dəqiqələrdə vurub.

Heydər Əliyevin şəxsən görüşdüyü futbolçu isə “Qarabağ”ın və Azərbaycan millisinin yarımmüdafiəçisi Qara Qarayevdir. Daha doğrusu, hadisə Qara uşaq olarkən - 1997-ci ildə baş verib.


Təsadüfi görüş Heydər Əliyevin Pakistan prezidenti Sərdar Əhməd Xanla məcburi köçkünlərin Yasamal rayonunda məskunlaşdığı yataqxanaya səfəri zamanı baş tutub. O vaxt 5 yaşı olan Qarayev prezidentə gül aparıb. Onu qucağına götürən H.Əliyev gələcəyin futbolçusuna uğurlar arzulayıb və üzündən öpüb. İnternetdə həmin anları özündə əks etdirən videogörüntülər də var.

Mirağa Mirzəyev

Material Azərbaycan Respublikasının Medianın İnkişafı Agentliyinin maliyyə dəstəyi ilə hazırlanmışdır.

Telegram Xəbərləri ilk siz oxuyun! Telegram kanalımıza abunə olun.
Abunə Ol
Oxşar xəbərlər

Xəbər lenti

11 İyul 2025
20:45

"Arsenal"ın ulduzu "Fənərbağça" yolunda

20:05

UEFA Konfrans Liqası: “Zirə” - "Hayduk” matçının hakimləri məlum olub

19:17

"Sabah"ın "Sele" ilə cavab oyunu üçün planları bilindi - AÇIQLAMA

19:05

"Qarabağ" Niderland təmsilçisi "Tvente"ni məğlub edib

18:44

"Araz-Naxçıvan"ın rəqibi milli üzvü ilə gücləndi - RƏSMİ

18:19

"Sumqayıt" Yankoviçi heyətinə qatdı - RƏSMİ

17:56

"Roma" A Seriyasının ən yaxşı qapıçısı ilə müqavilə yenilədi

17:38

Azərbaycan millisi ardıcıl 2 qələbə ilə Ukrayna və Sinqapura rəqib oldu

17:20

Taleh də "Mingəçevir"i tərk etmək qərarına gəldi - SƏBƏB

17:05

Klublarımızın yay planları: Kim gəlir, kim gedir? - YENİLƏNİR

17:02

"Turan Tovuz" hücumçusu ilə vidalaşdı - RƏSMİ

16:44

Seneqallı dayaq yarımmüdafiəçisi "Fənərbağça"da - RƏSMİ

16:26

"Hayduk"la mübarizəyə bütün komponentlərdə hazır olsaq..." - Ceyhun Nuriyev

16:08

Yunuszadə Premyer Liqa klubu ilə müqavilə bağlamaq üzrədir

15:53

RPL-dən uzalaşdırılan "Torpedo"nu hansı komandanın əvəzləyəcəyi bilindi

15:34

"Taktiki dəyişiklikdən sonra rəqibin əl-qolu açıldı" - Arif Əsədov

15:16

1-ci Liqada yeni mövsümün başlama tarixi bilindi

14:58

"Sumqayıt" daha bir legioneri ilə yollarını ayırdı - RƏSMİ

14:41

"Səbail" ilk transferini reallaşdırdı

14:23

Şuaybu "Qəbələ"dən ayrılıb bu klubla 1+1 illik müqavilə bağladı

14:04

İstanbul nəhəngi Asensionun transferini bitirmək üzrədir - SON DURUM

13:47

"Şəfa" akademiya yaradır

13:28

"Neftçi"də yeni təyinat reallaşdı

13:09

Bu gün 3x3 basketbol üzrə Azərbaycan millisi iki oyun keçirəcək

12:51

"Cavab oyunu yaxşı məşq olacaq" - Arda Turan debütdəki 6:0-ı dəyərləndirdi

12:23

"Oyunun ədalətli nəticəsi 2:2 hesablı heç-heçə olmalıydı" - Aslan Kərimov

12:05

"Araz-Naxçıvan"ın rəqibi sabiq "Barselona"Lı ilə gücləndi

11:46

Azərbaycan klubları avrokuboklarda yubiley qolunu vurdu

11:28

Həftəiçi oyunlar bu kanallarda - AFİŞA

11:07

"Araz-Naxçıvan" Super Liqa təmsilçisi ilə üz-üzə

10:46

"Qarabağ" "Tvente" i qarşılaşır

10:25

"Barselona" Almaniya çempionunun 2 oyunçusuna elçi düşdü

09:45

"Sabah" uduzdu, Azərbaycanın mövqeyi... - UEFA reytinqi

09:23

London nəhəngləri razılığa gəldilər - İngilis vinger klubunu dəyişir

09:00

"Qarabağ"da yeni qapıçı - FOTO

02:04

KL: HİK-i adada "döydülər", Gürcüstan komandalarından qələbə

01:12

AL: "Şaxtyor" finlərə divan tutdu, "Aktobe" Polşada uduzdu

10 İyul 2025
23:55

"Bəxtim gətirib ki, belə klubda oynayıram" - "Real"la oyunda dubl edən Ruis

23:20

Luis Enrike "Çelsi" ilə final oyunu barədə nə danışdı?

22:37

Dambrauskas "Sele"yə məğlubiyyəti şərh etdi

Facebookdan bizi izləməyi unutmayın.
X