Premyer Liqamızda "Neftçi"nin "Sumqayıt"a yenilərək çempionluq yolunda ciddi zərbə alması, "Qarabağ"ın heç-heçə sayəsində liderliyi ələ keçirməsi öz yerində, milli dərdi yaddan çıxmır. Seçməmiz son 3 oyunun hamısını uduzandan bəri baş məşqçi Canni De Byazi gözümdə lap cılızlaşıb.
Təbii, AFFA-nın onu baş məşqçi postuna gətirəcəyini hələ digər namizədlərin də adları hallanan dönəmdən bilirdim. Bizimkilərin razılığını öncədən aldığı yeganə çalışdırıcı elə De Byazi idi. Açığı, bu italiyalını heç vaxt bəyənməmişəm. Futbolun dərinlikləri ilə maraqlanmayanlar Albaniya yığmasının sözügedən çalışdırıcının rəhbərliyi altında AÇ-2016-ya vəsiqə qazanmasını əsas gətirir.
2014-cü ildə Albaniyanın yerli futbol idarəçiləri düzgün yolu tapmışdı. Həmin vaxt artıq Kosovo albanları tarixi vətənlərinin əsas millilərində forma geyinirdilər. Yığmalardakı Kosovo albanlarının sayı 2014-cü il üçün 14 idi.
Məhz yerli futbol federasiyasında çalışanların uğurlu siyasəti nəticəsində kosovolu albanlar millini döyüşkən kollektivə çevirmişdi. O komanda DÇ-2014-ə sadəcə, təcrübəsizlik üzündən vəsiqə qazana bilməmiş. Seçmə mərhələnin ilk 6 turundan sonra qərarlaşdırdığı zirvəni əldən vermişdi. Həmin heyətdə Albaniya yığmasını seçməyən albanlar - Adnan Yanuzay (Belçika), Xerdan Şakiri və Qranit Caka (İsveçrə) olsaydı, yəqin, daha böyük nəticə ilə yadda qalardılar.
Ölkə xaricində 80 albanın top qovması uğurun o qədər də uzaqda olmadığını söyləməyə əsas verirdi. Qismətdən De Byazi də baş məşqçi postunda idi. İtaliyalı özəl yanaşma tələb edən mentalitetə sahib albanlarla dil tapa bildi. Bu, onun ən böyük uğuru idi. Geniş seçim imkanı fonunda "məsləhətli don biçən" De Byazi potensialı ilə hədəfi düz mütənasib olan yığmanın baş məşqçisi postunda AÇ-nin final mərhələsini gördü.
Mövcud durumda yuxarıda sadaladıqlarımın heç birinin bizim futbol təsərrüfatına heç bir aidiyyatı yoxdursa, deməli, De Byazinin bizim millilərə nə isə qazandıracağını ummaq absurddu. İtaliyalının istər Qətərlə sınaq matçında (1:2), istərsə də seçmə mərhələnin Portuqaliya (0:1) və Serbiya ilə (1:2) ortaya qoyduğu oyun modeli işə yaramadı.
6 müdafiəçi ilə rəqiblərinə başağrı olmağı planlaşdıran De Byazi bütün oyunlarda son nəticədə yenilən tərəf oldu. Bütün futbolçuları yerli çempionatdan çağıran mütəxəssisin Premyer Liqanın bombardiri Namiq Ələsgərovu və Rəhim Sadıxovu serblərlə görüşdə "23-lüy"ə salmaması isə böyük mübahisələrə meydan verdi.
Həmin Rəhim son turda lider "Neftçi"nin qapısına 2 top vuraraq komandasına qələbə qazandırdı. Namiq isə sanki millinin baş məşqçisinin qərarından sonra sarsılmışdı. Adam bəlkə də öz-özünə "çempionatda 14 top vurduğum, "Neftçi"ni ən önəmli qollarla liderliyə yüksəltdiyim mövsümdə milliyə layiq deyiləmsə, çalışmağa dəyməz" deyib boşalmışdı.
İstər vəlvələdən olsun, istər zəlzələdən. Bildiyim budu ki, Millətlər Liqasında da bir işə yaramayan De Byazi bu günədək nə etmək istədiyini ortaya qoya bilməyib. Əks-hücum taktikası ilə mübarizə apardığı görüşdə ölkənin ən sürətlilərinə heyətdə yer verməyən avropalının indiyəqədərki fəaliyyəti təəssüf və pis mənada təəccüb doğurur.
Bəziləri De Byazinin gəncləşdirmə siyasətini əldə bayraq edərək mütəxəssisə qahmar çıxa bilər. Ancaq bu da tutarlı arqument sayıla bilməz. Əvvəla, onun gənc dedikləri təcrübəlilər olmadan nəyisə edə biləcək adlar deyil. Digər tərəfdən, milliyə az da olsa, köməyi dəyə biləcək təcrübəlilər "istismar müddəti bitməmiş" zibil qutusuna atılır axı...
Yaxşı, tutaq ki, təcrübəlilər zəifdi, De Byazi işə yarayacaq biridi... Buyursun, gəncləşdirsin...
Nəyi pisdi ki? Komandanın qalib ruhlu gənclərə həmişə ehtiyacı var. Amma 28-38 yaşlı təcrübəliləri kənarda qoyub 25 yaşlı milli təcrübəsi olmayanları oynatmaq da bir iş deyil... Bu nəsil dəyişikliyi sayılmır. Yeni təcrübə metodudu. Çünki De Byazinin veteran statusu verdikləri arasında "qoca" yoxdu. Əksinə, hərəsi özü boyda təcrübədi. Riçard Almeyda, Dmitri Nazarov, Pavel Paşayev, Eddi İsrafilov kimi yarımazərbaycanlılar milli ruhun möhkəmləndirilməsi hədəfi ilə daha milliyə çağırılmırsa, onda erməniyə "qardaş" deyən Aleksey nə axtarır? Autsayder "Sabah"ı "quyunun dibi"nə atdığı üçün heyətdə qalır, yoxsa erməni qardaşı ilə yazışmanı sildiyinə görə? Və ya İsrafilovun Anatoli Nuriyevdən hansı milli damarı əskikdi?
Nə yazıq ki, milli haqda düşündüklərimi dilə gətirəndən sonra nikbin ola bilmirəm. De Byazi düşündüyümdən də fərasətsiz çıxdı. Oyun və nəticə bir yana, futbolsevərlər heç 3 oyunda 3 ümid cücərtisi də görmədi. Ümidverici çıxış fonunda xalsız qalmaq başqa şeydi, az top buraxmaq planıyla meydana buraxılan seçmənin canıyla əlləşib uduzması başqa...
Əlbəttə, millidə yerli baş məşqçilərin çalışmasının tərəfdarı kimi Canni müəllimin də indiki postunda olmasını arzulmazdım. Amma tsiklin əvvəlində alınan iki "yaxşı hesablı" yenilgiyə görə bayıra atılacağını da güman etmirəm. Elə buna görə də, oturub apardığı təcrübəni müşahidə edirəm. Özünü doğrultmağı bacarmayan italiyanın bizi hansı təcrübələrə qonaq edəcəyini tezliklə görmək ümidi ilə... İndiki durumda başqa nə arzulayım?
Nihat
Fanat.Az